Zeevonk in de Terschellinger haven

Arie Jan van Termeij maakte deze zomer in de nacht van 25 op 26 juni bij de havenkom van West-Terschelling foto’s van zeevonk. De sprookjesachtige blauwe gloed legde hij vast, temidden van diverse belangstellenden, die in deze nacht van dit fenomeen aan het genieten waren.

Zeevonk, Noctiluca Scintillans (flitsend nachtlichtje) in het Latijn, is een alg, een eencellig organisme. Het blauwe licht van miljoenen algen is een natuurlijk verschijnsel als gevolg van een chemisch proces (bioluminescentie) bij lichte beweging om de natuurlijke vijand van de alg af te schrikken. Met name de kleur blauw is goed door zeedieren te zien en schrikt ze af, maar de aandacht van de mens wordt juist getrokken!

Zeevonk komt vooral voor in de branding van de zee en in ondiepe poeltjes. Er bestaan meerdere soorten alg in het water (denk aan blauwalg), maar zeevonkalg is een speciale algensoort. Het lichtgeven van organismen komt vaker voor in de natuur, zoals bij vuurvliegjes. Bij zeevonk gebeurt dit als de lichte branding kalme beweging van de alg veroorzaakt. Is de branding te wild, dan zakt de alg richting de bodem en is het blauwe licht niet zichtbaar.

Wanneer is zeevonk te zien?

In de periode tussen april en september, met een piek eind juni, begin juli, is zeevonk te zien in Nederland. De omstandigheden waarin het blauwe licht te zien is, dienen gunstig te zijn, zoals weinig tot geen wind en dus een kalme zee, hogere temperaturen die een snelle vermeerdering van de alg veroorzaken, en een zo donker mogelijke omgeving zonder lichtvervuiling. Het blauwe licht is doorgaans zeer kort te zien.

Wie wil bijhouden of en waar zeevonk te zien is en zeevonk wil melden, kan lid worden van de Zeevonk Alert Facebookgroep en de Zeevonk Alert Instagrampagina, waarop zeevonkwaarnemingen worden gedeeld van andere groepsleden. Locaties die het meest voorkomen op de lijst zijn de Waddeneilanden, de Maasvlakte, Noord-Holland en Zeeland.

Zwemmen tussen het blauwe licht van de zeevonk is voor de mens niet gevaarlijk. Zeevonk bevat ammonium, dat voor sommige vissen en zeedieren gevaarlijk is. Mensen kunnen wat last van huidirritatie krijgen, dus een douche na het zwemmen is raadzaam.